FAKE!

Ergens in april 2020 kon ik niet slapen. Meestal komt dat doordat ik een idee heb voor een kaartje of een poster, maar deze keer zat er een verhaal in mijn hoofd. Het was het eerste Corona-jaar en aan de andere kant van de Atlantische oceaan kraamde een hooggeplaatste figuur allerlei onzin uit. En ik wist nu waardoor dat kwam. De eerste versie schreef ik die nacht op mijn telefoon, later werkte ik die nog wat bij, en tenslotte maakte ik er een boekje van. Dat boekje stuurde ik naar een aantal mede-IT’ers — for obvious reasons, lees het maar. Nu, ruim vijf jaar later, zit dezelfde figuur weer op dezelfde plek en lijkt hij nog steeds op dezelfde hallucinante manier te werken. Hieronder het verhaal van april 2020.

“DC Comics, met Paul.”
“… Goedemorgen, Paul.”
“O, hallo meneer Johns, met Paul van Team 3 bedoel ik.”
“Hebben jullie mijn memo niet gekregen?”
“Over de remote, bedoelt u? Daar heeft Gepetto naar gekeken, maar hij zag eigenlijk niet wat het probleem was.”
“Gepetto? Waar is Joe gebleven?”
“O sorry, ik bedoel ook Joe, maar hij wordt liever Gepetto genoemd.”
“O.”
“For obvious reasons.”
“Ja ja. Maar hoezo ziet hij het probleem niet? Jij ziet het toch ook?”
“Eh, nee, de mechanica lijkt me prima in orde, af en toe een beetje houterig misschien, maar dat is helemaal in character, toch? Ik vind hem eigenlijk best geniaal. Gepetto, ik bedoel Joe, heeft hem ge­baseerd op die Italiaan van een eeuw geleden, hem alleen wat ouder gemaakt, en een petje gegeven in plaats van die lijpe muts.”
“Kom op Paul, de bewegingen zijn het probleem niet, het gaat om het geluid!”
“Oooh, zeg dat dan meteen! We spelen de clips tegenwoordig af zonder geluid; we kunnen dat stemmetje intussen niet meer horen, wacht even, ik heb hier de laatste. …”
“…”
“…”
“…”
“O shit.”
“Jaaa?”
“… o shit o shit O SHIT!”
“Precies.”
“Maar dat is helemaal de remote niet, dit is een AESS-probleem!”
“AES? Wat heeft cryptografie ermee te maken?”
“Nee nee, A-E-S-S, het Automatische Echo Subsysteem.”
“Echosysteem? Waar is dat voor? Waarom doen jullie het geluid niet met de remote zoals de andere teams?”
“Dat hebben we geprobeerd, maar dat werkte niet. We kunnen hier niet zomaar een verhaaltje afspelen zoals in Turkije, er moeten ook vragen worden beantwoord, dus daarvoor hebben we een AI ingebouwd.”
“Een ar… nee zeg het maar, wat is een AI?”
“Artificial Intelligence natuurlijk, wat anders?”
Zucht. “Nou, erg intelligent is ie anders niet, hè?”
“Het stond niet in de specs, en we moesten improviseren, dus al met al vind ik dat we het aardig hebben opgelost.”
“Er komt ONZIN uit, Paul!”
“Eh, ja. Sorry.”
“Aan sorry heb ik niks. Vroeg of laat gaat dit zelfs fans opvallen. Waarom werkt het niet?”
“We hebben het destijds hier en op locatie getest, en wat we aan input gaven kon ie keurig reproduceren. En voor echt lastige situaties hadden we een default-antwoord.”
“Laat me raden: fake?”
“Ja, precies, dat was dan voor ons het signaal dat we nog wat regels moesten toevoegen.”
“Ik hoor de laatste tijd wel erg veel fake.”
“Hij moet functioneren in een erg chaotische omgeving.”
“Functioneren noem je dat. Op het hoofdkantoor zijn ze razend, weet je dat wel?”
“Ja, nee, ik bedoel dat het waarschijnlijk een omgevingsfactor is, aan de software hebben we niets veranderd. Maar hij maakt zelf ook op­namen, die gaan rechtstreeks naar HQ; kunnen wij die niet krijgen, om de situatie te debuggen? Niet alles, maar alleen pakweg het uur voor de laatste briefing. Doe ook maar de uren voor eerdere brie­fings, als dat kan. Misschien komen we dan meer te weten.”
“OK. Nog meer?”
“Niet dat ik nu kan bedenken.”



“Lighting International, Afdeling Operations, met Johns.”
“Hallo meneer Johns, met Paul van Team 3.”
“Dag Paul, is het probleem eindelijk opgelost? We zijn nu al drie dagen verder.”
“Nou, dat nog niet, maar we zijn erachter wat er mis gaat.”
“… Ja?”
“We hebben de opnamen beluisterd, heel interessant wat we vlak voor de briefing hoorden. Zijn handler was iets aan het uitleggen over hygiëne, en op de achtergrond, nou ja achtergrond, stond een nieuwszender te tetteren over vaccinatie. Ik snap niet waarom de TV zo hard aan staat op zo’n moment, zo kun je je toch niet con­cen­tre­ren? Nou ja, kennelijk heeft het systeem moeite zulke input uit elkaar te houden, en maakt het er injecties met reinigingsmiddel van.”
“OK…”
“We hebben ook uitgevonden welke zender het was.”
“Fox.”
“Ja, precies. Hoe raadt u dat? Henry en Kevin zijn een hele middag bezig geweest nieuws­frag­menten te checken. Maar toen we eerdere clips bekeken ontdekten we nóg iets curieus. We weten het nog niet helemaal zeker, maar volgens Gepetto is het het Larsen-effect.”
“Ja? Ga door?”
“…”
“OK, Wat Is Het Lar-sen-Ef-fect?”
“Feedback. Akoestische feedback. Maar dan met een grotere vertraging. Die nieuwszender blijkt echt de he-le tijd aan te staan, er zit blijkbaar een fan in het lokale team. En nu blijken er steeds stukjes Fox News in de input terecht te komen, die het systeem even later in de output zet, en die output wordt later weer door Fox uit­gezonden, en dat komt weer in de input terecht, en dat blijft zo maar rondzingen zodat er steeds vaker dingen uitkomen als ik doe het geweldig en tweede amendement.”
“Hij herhaalt zichzelf.”
“Jawel, maar niet rechtstreeks. Hij herhaalt zichzelf indirect, via het nieuws! Echt, man, dit is zó maf!”
“Dus? Gaan jullie dit nog fixen?”
“We hebben van alles geprobeerd in de ontwikkelversie, maar zelfs Google’s spraakherkenning kan de input niet goed scheiden. De enige korte­termijn­oplossing zou zijn om het AESS offline te halen en terug te vallen op het algemene systeem zoals we dat ook in Tayyip gebruiken.”
“Dus alles weer via de remote.”
“Ja. Maar dan kan ie geen vragen meer beantwoorden.”
“Kan dat echt niet via de remote?”
“Nee, ik zei al, dat hebben we geprobeerd, maar bij ongescripte vragen is de handler nooit snel genoeg. In het begin hakkelde hij en hij is zelfs een keer bijna gecrasht. Daarom hebben jullie de briefing destijds afgeschaft, en hebben wij het AESS gebouwd. Misschien kunnen jullie de briefings opnieuw afschaffen? Of zonder vragen?”
“Nee, Paul, die briefings zijn nodig, hij moet een platform hebben. En als ze geen vragen mogen stellen blijven de journalisten ook weg. Er komen er al zo weinig opdagen tegenwoordig.”
“Kortere briefings? En Fox uitzetten backstage?”
“Ik laat Mel uitzoeken wie al die ruis veroorzaakt. Als de omgeving rustiger wordt, kan het EAS dan —”
“A-E-S-S”
“— kan het ECHO-systeem dan weer online?”
“Pff, nou … Het is een zelflerend systeem, en door al die chaotische input is het behoorlijk corrupt geworden. Misschien als we een oude backup terugzetten, van december of zo, dan hebben we weer een min-of-meer bruikbare versie. Het lokale team maakt toch wel backups?”
“Ja, Mel doet dat, komt goed.”
“Wie is die Mel toch?”
“De handler. En nee, geen direct contact tussen jullie twee. Maar terwijl het veldteam hem reset, kunnen jullie dat codewoord fake dan meteen vervangen door iets anders? Het begint zó dom te klinken. Doe maar iets van tenminste drie lettergrepen.”
“Imitatie?”
“Nee, dat kun je bijna nergens gebruiken. En imitatie-nieuws, nee. Doe maar problematisch.”
“Nee, dat hebben te vaak nodig in normale situaties. Wacht, ik heb het, je kunt het gebruiken om jezelf vrij te pleiten, of om een ander onaardig te doen lijken; ideaal op lastige momenten!”
“Ja, wat dan?”
“Sarcastisch!”

Arme Mel, ze had begin 2025 duidelijk de pest in dat ze nog vier jaar moest…

Je kunt het boekje en de omslag downloaden als PDF:

boekje         omslag

Je kunt ze afdrukken via Adobe Acrobat. Op 16 augustus 2025 ging dat zo:

• Kies de printknop in Acrobat.
  • Af te drukken pagina’s: Alle
  • Pagina vergroten/verkleinen & verwerken: kies knop “Boek”, en daarna:
    • Subset van boek: Beide zijden
    • Bladen van 1 tot 1
    • Binding: Links

Je kunt het boekje in vieren vouwen en bijsnijden, net als de omslag.