De wandkleden van Riek Smagge

In 1992, we waren net verhuisd naar een eengezinswoning, vroeg ik mijn moeder of ze het leuk vond om de muur van de kamer van mijn oudste zoon Robert (2 jaar) te beschilderen. Dat wilde ze wel doen maar, zei ze, een wandschildering kun je niet meenemen als je verhuist; kon ze niet beter een wandkleed maken? Een uitstekend idee, vonden we, en zij ging aan het werk. Het duurde wel even voor het af was, negen maanden (Robert was inmiddels 3), en toen zei ze dat het misschien beter beneden zou passen. We protesteerden, het was immers Roberts wandkleed, maar zodra wij het zagen, waren ze het helemaal met haar eens: een feest om te zien, met Roberts driewieler, de Postbankleeuw, Sint en Piet, en nog veel meer… het was alleen wél wat groot. Gelukkig was Robertje ook snel overtuigd.
En wat dat verhuizen betreft had ze natuurlijk gelijk. Toen we in 1998 naar een bovenwoning in Utrecht verhuisden moesten we het zolang bij mijn ouders stallen – gelukkig hadden Hanny en Juul en hun kinderen er een tekening van gemaakt (uit het hoofd!), die we boven de bank konden hangen. Toen we in 1999 in Maarssenbroek kwamen te wonen, was het eerste dat we deden, het wandkleed ophangen.

Met Roberts wandkleed had mijn moeder de smaak te pakken gekregen, en in 1995 ging ze iets voor zichzelf maken. Bij de winkelier in het dorp, Dekkers, kwam ze langs voor lapjes stof. Zelf had ze nog heel wat materiaal: kant van een jurk van haar moeder, vitrage, en nog meer. Het ontwerp? Ach, ze hoefde maar de tuin in te kijken.
Door de vele sigarettenrook is het kleed in 20 jaar nogal vies geworden, maar door de vele verschillende materialen durfden we het niet zo maar naar de stomerij te brengen. Voor het schoonmaken hebben we een specialist gevonden, ICAT Textielrestauratie in Cruquius, en zij hebben het weer in oude glorie hersteld.

Nadat we ICAT enkele foto’s hadden aangeleverd, en zij ons hadden aangeboden eerst enkele wasproefjes te doen voordat ze ons een definitief voorstel zouden doen, brachten mijn zoon Edmond en ik het wandkleed op 23 oktober naar Cruquius. Van het bedrag op de offerte schrokken we wel even, maar uiteindelijk zijn we op 9 december akkoord gegaan. In drie maanden (begin januari tot begin april 2020) hebben ze het wandtapijt deels gedemonteerd, gereinigd, en weer in elkaar gezet. De vitrage was te sleets om te wassen en is vervangen door schoon materiaal. Dankzij een ophangsysteem met klittenband zakt het nu niet meer door. Hieronder zie je hoe smerig het wandkleed was geworden, en wat voor monnikenwerk het schoonmaken was.

De reiniging van het wandkleed was dan wel begin april voltooid, maar door de maatregelen rond de Covid-19-pandemie mochten Edmond en ik niet samen in de auto. Gelukkig was dat voor ICAT geen probleem: „het tapijt hangt in ons atelier en wij genieten er dagelijks van”. Eind augustus hebben we het uiteindelijk toch opgehaald, en nu pronkt het in onze huiskamer. Roberts wandkleed paste gelukkig op de logeerkamer.